بسم الله الرحمن الرحیم
 یکی از عبادتهایی که معمولا هر روز و روزی چند بار انجام می‌دهیم؛‌ وضوست و اگر بدانیم چه خاصیتهایی دارد و چه ثوابهایی می‌توان از آن بدست آورد؛‌ انگیزه‌ی بهتری نسبت به آن پیدا می‌کنیم.
 در اینجا به بعضی از خواص معنوی وضو اشاره می‌شود:

 ثواب کسى که هنگام وضو نام خدا را ببرد
 ابو بصیر از امام صادق (ع) نقل کرده است که فرمود: «مَنْ تَوَضَّأَ فَذَکَرَ اسْمَ اللهِ طُهِّرَ جَمِیعُ جَسَدِهِ... وَ مَنْ لَمْ یُسَمْ لَمْ یُطَهَّرُ مِنْ جَسَدِهِ إلَّا مَا أصَابَهُ الْمَاءُ [1] هر کس در حال وضو نام خدا را ببرد تمام بدنش پاک مى گردد... و هر کس نام خدا را نبرد، از بدنش جز جایى که آب به آن رسیده پاک نخواهد شد».
 و روایت از امام علی النقی علیه السلام است که: «لَمَّا کَلَّمَ اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ مُوسَى بْنَ عِمْرَانَ علیه السلام قَالَ مُوسَی ... إِلَهِی فَمَا جَزَاءُ مَنْ أَتَمَّ الْوُضُوءَ مِنْ خَشْیَتِکَ قَالَ أَبْعَثُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ وَ لَهُ نُورٌ بَیْنَ عَیْنَیْهِ یَتَلَأْلَأُ [2]حضرت موسی علیه السلام در مصاحبه‌اش با خدای عزوجل عرض کرد: ... معبودا پاداش کسى که از تَرسَت وضوء را تمام گیرد چیست؟ فرمود: روز قیامت که او را مبعوث کنم در حالیکه نورى میان دو چشمش می‌درخشد».

  وضو کفاره‌ی گناهان غیر کبیره
 گرچه تمام گناهان? به دلیل اینکه مخالفت با فرمان الهی است؛ هر قدر هم که کوچک باشد باز هم بزرگ است اما بعضی گناهان? کبیره شمرده شده‌اند که در کتابهای عقیدتی ذکر شده‌اند و روایت داریم که وضو؛‌ گناهان غیر کبیره را پاک می‌کند (امام کاظم علیه السلام می‌فرماید: «مَنْ تَوَضَّأَ لِلْمَغْرِبِ کَانَ وُضُوؤُهُ ذَلِکَ کَفَّارَةً لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ فِی نَهَارِهِ مَا خَلَا الْکَبَائِرَ وَ مَنْ تَوَضَّأَ لِصَلَاةِ الصُّبْحِ کَانَ وُضُوؤُهُ ذَلِکَ کَفَّارَةً لِمَا مَضَى مِنْ ذُنُوبِهِ فِی لَیْلَتِهِ إِلَّا الْکَبَائِر [3]‌ کسی که برای  نماز مغرب وضو بگیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن روز اوست بجز گناهان کبیره و کسی که برای نماز صبح وضو می‌گیرد، وضویش کفاره گناهان گذشته آن شب اوست بجز گناهان کبیره.

  چنین وضو بگیرید و ثوابی بسیار ببرید
 امام صادق (ع) می‌فرماید: روزى امیر مؤمنان علی (ع) با فرزندش محمد حنفیه نشسته بود، به او فرمود: اى محمد، ظرف آبى براى من حاضر کن تا براى نماز وضو بگیرم.
محمد ظرف آبى آورد، و حضرت با دست راست خود آب را بر دست چپ ریخت و گفت: «الحمد لله الذی جعل الماء و طهورا و لم یجعله نجسا» (یعنى به نام خدا، و ستایش از آن خداوندى است که آب را پاک و پاک کننده قرار داد و آن را نجس قرار نداد).
سپس استنجا کرد و گفت: «اللَّهُمَّ حَصِّنْ فَرْجِی وَ أَعِفَّهُ وَ اسْتُرْ عَوْرَتِی وَ حَرِّمْهَا عَلَى النَّارِ (خدایا، دامن مرا از خیانت مصون دار و آن را از عفت برخوردار کن، و عورتم را بپوشان، و مرا بر آتش دوزخ حرام گردان)».
آن گاه آب در بینى خود کرد و گفت: «اللَّهُمَّ لَا تُحَرِّمْ عَلَیَّ رِیحَ الْجَنَّةِ وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ یَشَمُّ رِیحَهَا وَ طِیبَهَا وَ رَیْحَانَهَا (خدایا، بوى بهشت را بر من حرام مگردان، و مرا از کسانى قرار ده که از بوى آن و از راحتیها و گلها و عطرهاى آن بهره مى برند)».
محمد مى‌گوید: سپس آب را در دهان خود گردانید و گفت: «اللَّهُمَّ أَنْطِقْ لِسَانِی بِذِکْرِکَ وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ تَرْضَى عَنْهُ(خدایا، حجت مرا در روزى که تو را ملاقات مى کنم به من بیاموز، و زبانم را به ذکر و سپاس خود گویا کن)».
پس از آن صورت خود را شست و گفت: «اللَّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهِی یَوْمَ تَسْوَدُّ فِیهِ الْوُجُوهُ وَ لَا تُسَوِّدْ وَجْهِی یَوْمَ تَبْیَضُّ فِیهِ الْوُجُوهُ (خدایا، چهره مرا در روزى که چهره ها سیاه مى گردد سفید گردان، و چهره ام را در روزى که چهره ها سفید مى شود سیاه مگردان).
سپس دست راست خود را شست و گفت: «اللَّهُمَّ أَعْطِنِی کِتَابِی بِیَمِینِی وَ الْخُلْدَ بِیَسَارِی (خدایا، نامه عمل مرا به دست راستم ده، و برات جاودانگى در بهشت را به دست چپم ده، و حساب مرا آسان گیر).
سپس دست چپش را شست و گفت: «اللَّهُمَّ لَا تُعْطِنِی کِتَابِی بِشِمَالِی وَ لَا تَجْعَلْهَا مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِی وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعَاتِ النِّیرَانِ (خدایا، نامه عمل مرا به دست چپم و از پشت سرم مده، و دستم را به گردنم غل مکن، و از لباسهاى آتشین دوزخ به تو پناه مى برم).
آن گاه سرش را مسح کرد و گفت: «اللَّهُمَّ غَشِّنِی بِرَحْمَتِکَ وَ بَرَکَاتِکَ وَ عَفْوِکَ (خدایا، رحمت و برکت و گذشت خود را بر من فرو ریز).
و سپس پاهاى خود را مسح کرد و گفت: «اللَّهُمَّ ثَبِّتْ قَدَمَیَّ عَلَى الصِّرَاطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ وَ اجْعَلْ سَعْیِی فِیمَا یُرْضِیکَ عَنِّی (خدایا، گامهاى مرا بر صراط ثابت بدار در روزى که گامها در آن مى لغزد، و تلاش مرا در چیزى که باعث خشنودى تو از من است قرار ده، اى مهربان ترین مهربانان).
پس از آن سرش را بلند کرد و به محمد نظر افکند و فرمود: اى محمد، هر کس مانند من وضو بگیرد و مانند آنچه را که من گفتم بگوید، خداوند از هر قطره آب وضویش فرشته‌اى خلق مى‌کند که تقدیس و تسبیح و تکبیر خدا کند، و پاداش آن را می‌نویسد» [4]. (و در روایت دیگر است که این ثواب را تا روز قیامت براى او مى‌ نویسد [5]).

 خشک نکردن دست و صورت با دستمال پس از وضو و ثواب آن
 امام صادق (ع) می‌فرماید: «من توضأ و تمندل کتبت له حسنة و من توضأ و لم یتمندل حتى تجف وضوؤه کتبت له ثلاثون حسنة [6] هر کس وضو بگیرد و دست و صورت خود را با دستمال خشک کند یک حسنه براى او نوشته مى شود، و هر کس وضو بگیرد و دست و صورت خود را با دستمال خشک نکند تا آنکه آب وضویش خشک شود سى حسنه براى او نوشته خواهد شد».

 باز گذاشتن چشم‌ها هنگام وضو و ثواب آن
 پیامبر (ص) فرمودند: «افتحوا عیونکم عند الوضوء لعلها لا ترى نار جهنم [7] از ابن عباس نقل شده است که پیامبر خدا (صلی الله علیه و آله) فرمود: چشمان خود را هنگام وضو باز بگذارید، باشد که آتش دوزخ را نبیند».

ثواب تجدید وضو
 روایت از امام صادق علیه السلام است که: «من جدد وضوءه لغیر صلاة جدد الله توبته من غیر استغفار [8] هر کس وضوى خود را براى غیر نماز تجدید کند، خداوند توبه او را بى آنکه استغفار کرده باشد مى آمرزد».

 اینها مقداری از ثوابهای وضو بود که البته موارد آن بیش از این است.

 پی‌نوشتها:

 [1]. من لایحضره الفقیه? ج ?1 ص50
 [2]. أمالی صدوق، ص209
 [3]. اصول کافی، ج‏3، ص70
 [4]. بَیْنَا أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ علیه السلام قَاعِدٌ وَ مَعَهُ ابْنُهُ مُحَمَّدٌ إِذْ قَالَ یَا مُحَمَّدُ ائْتِنِی بِإِنَاءٍ مِنْ مَاءٍ فَأَتَاهُ بِهِ فَصَبَّهُ بِیَدِهِ الْیُمْنَى عَلَى یَدِهِ الْیُسْرَى ثُمَّ قَالَ الْحَمْدُ لِلَّهِ الَّذِی جَعَلَ الْمَاءَ طَهُوراً وَ لَمْ یَجْعَلْهُ نَجِساً ثُمَّ اسْتَنْجَى فَقَالَ- اللَّهُمَّ حَصِّنْ فَرْجِی وَ أَعِفَّهُ وَ اسْتُرْ عَوْرَتِی وَ حَرِّمْهَا عَلَى النَّارِ ثُمَّ اسْتَنْشَقَ فَقَالَ- اللَّهُمَّ لَا تُحَرِّمْ عَلَیَّ رِیحَ الْجَنَّةِ وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ یَشَمُّ رِیحَهَا وَ طِیبَهَا وَ رَیْحَانَهَا ثُمَّ تَمَضْمَضَ فَقَالَ- اللَّهُمَّ أَنْطِقْ لِسَانِی بِذِکْرِکَ وَ اجْعَلْنِی مِمَّنْ تَرْضَى عَنْهُ ثُمَّ غَسَلَ وَجْهَهُ فَقَالَ- اللَّهُمَّ بَیِّضْ وَجْهِی یَوْمَ تَسْوَدُّ فِیهِ الْوُجُوهُ وَ لَا تُسَوِّدْ وَجْهِی یَوْمَ تَبْیَضُّ فِیهِ الْوُجُوهُ ثُمَّ غَسَلَ یَمِینَهُ فَقَالَ- اللَّهُمَّ أَعْطِنِی کِتَابِی بِیَمِینِی وَ الْخُلْدَ بِیَسَارِی ثُمَّ غَسَلَ شِمَالَهُ فَقَالَ- اللَّهُمَّ لَا تُعْطِنِی کِتَابِی بِشِمَالِی وَ لَا تَجْعَلْهَا مَغْلُولَةً إِلَى عُنُقِی وَ أَعُوذُ بِکَ مِنْ مُقَطَّعَاتِ النِّیرَانِ ثُمَّ مَسَحَ رَأْسَهُ فَقَالَ- اللَّهُمَّ غَشِّنِی بِرَحْمَتِکَ وَ بَرَکَاتِکَ وَ عَفْوِکَ ثُمَّ مَسَحَ عَلَى رِجْلَیْهِ فَقَالَ- اللَّهُمَّ ثَبِّتْ قَدَمَیَّ عَلَى الصِّرَاطِ یَوْمَ تَزِلُّ فِیهِ الْأَقْدَامُ وَ اجْعَلْ سَعْیِی فِیمَا یُرْضِیکَ عَنِّی ثُمَّ الْتَفَتَ إِلَى مُحَمَّدٍ فَقَالَ یَا مُحَمَّدُ مَنْ تَوَضَّأَ بِمِثْلِ مَا تَوَضَّأْتُ وَ قَالَ مِثْلَ مَا قُلْتُ خَلَقَ اللَّهُ لَهُ مِنْ کُلِّ قَطْرَةٍ مَلَکاً یُقَدِّسُهُ وَ یُسَبِّحُهُ وَ یُکَبِّرُهُ وَ یُهَلِّلُهُ وَ یَکْتُبُ لَهُ ثَوَابَ ذَلِک الى یوم القیامه « اصول کافی، ج3، ص70 و 71»
 [5]. أمالی الصدوق، ص555 و 556
 [6]. اصول کافی، ج‏3، ص70
 [7]. من لایحضره الفقیه? ج1 ص50 [8]. ثواب الاعمال و عقاب الاعمال? ص17

 منبع : http://www.jonbeshnet.ir/news/15000